Categorie: Overpeinzingen

Een spiegelbeeld is niet echt
Een fantasie is niet echt
Goed en kwaad zijn niet echt

Behalve dat ze op hun manier echt zijn.
En zoals het ook geen zin heeft om te zeggen dat alle spiegelbeelden of fantasieën cq verbeeldingen dan niks waard zijn – het zijn en blijven beelden waar je tóch niet omheen kunt (althans sommigen, of velen) – zo heeft het ook geen zin om te stellen dat de constatering dat goed en kwaad in wezen, in zeker zin of hoe je dat ook wilt zeggen, niet bestaan zou betekenen dat dat alle goed en kwaad relatief maakt, niks voorstelt, niet bestaat; het punt is juist dat, al is alle goed en kwaad resultaat van en afhankelijk van het denken en handelen van de mensen zelf, dat het in die zin wel degelijk bestaat en ook de bewering zelf, dat goed en kwaad niet bestaan, of dat alles betrekkelijk is, niets anders is dan een uiting die bijdraagt aan wát en hoe zaken als goed en kwaad worden bezien….

Ook al is wat je goed en kwaad noemt, wat je zelf als slecht of verkeerd of fout ervaart, het resultaat van wat je allemaal ingeprent krijgt of genetisch meekrijgt van jongs af aan, dat maakt het weliswaar dus betrekkelijk, maar niet minder werkelijk, niet dat je net kan doen alsof goed en kwaad niet bestaan… althans, niet zonder risico om daar door anderen en de maatschappij evt. hard op afgerekend te worden.

Wat goed en kwaad is bepalen wij zelf. Daarmee is het subjectief, kan je zeggen. Maar hoe mooi zou het zijn als we als mensen bijvoorbeeld gewoon in vrede en met respect voor anderen – voor alles – zouden kunnen leven? Dat we als mensen goed en kwaad onderscheiden, stelt ons best wel voor een mooie uitdaging, zou je ook kunnen zeggen.

(Kauw er maar op) (of niet)

Waarom men wél veel nieuws blijft volgen (al dan niet over Oekraïne) ondanks dat men er zelf dan niet goed van wordt? Naast gewoon nieuwsgierigheid en/of belangstelling, dacht ik vanmiddag óók dat velen het nieuws volgens ergens toch uit onzekerheid over de toestand in de wereld en dus onzekerheid en wellicht zelfs angst hoe zelf daarin en daarmee te leven, vanuit het idee dan om door méér kennis dan meer greep te krijgen op leven en de wereld. Helaas voedt die extra informatie, al die (veronderstelde) feiten, denk ik juist de onzekerheid en mogelijk zelfs angst en werkt het dus eigenlijk zelfs net andersom dan men beoogt… : men beoogt met meer kennis meer gemoedsrust te verkrijgen, maar het vergroot juist de onzekerheid. Wellicht omdat een stortvloed en beelden zonder een (kennis)kader alleen ook maar dát is: een stortvloed… die men vervolgens zelf nog maar weer ’s moet zien te plaatsen…

Natuurlijk, als ik geboren zou zijn in Oekraïne dan zou ook ik smeken om échte militaire hulp en echt actief ingrijpen vanuit andere landen, bv. die aangesloten zijn bij de NAVO. Ik zou niets te verliezen hebben.

En ook hier in ’t westen zijn er (zat) die argumenteren dat we moreel gezien wel zouden moeten, want wat zijn onze zogenaamde westerse normen en waarden anders waard?

Noem mij cynisch, maar zelf denk ik dat wanneer het gaat om het handelen tussen staten, dat moraliteit niet of nauwelijks ooit echt leidend is geweest. Vaak wordt het handelen van landen bepaald door welbegrepen eigenbelang. Soms kan dat “mooi” samenvallen met naar buiten toe vooropgesteld moreel handelen. En ja, heel langzaamaan zijn er ook wel tekenen, stapjes die worden gezet naar ook meer wetten en regels, mensenrechten en moraliteit, op het vlak van het wereldtoneel (De VN, het Gerechtshof ). Maar hoe belangrijk ook, het stelt allemaal weinig voor, zeker vergeleken met hoe binnen landen zelf normen en waarden worden hoog gehouden en zijn vast gelegd in wet- en regelgeving, als het dus gaat om verhoudingen tussen burgers onderling, tussen burgers en bedrijven en tussen burgers en hun eigen overheid.

Het idee dat je op het wereldtoneel je normen en waarden zou verkwanselen door niet in te grijpen is denk ik daarmee een loze bewering: wat er nooit was – of nauwelijks – dat kan ook niet of nauwelijks teloor gaan. Waar mensen zelf wel waarden en normen hebben, geldt dat niet of nauwelijks – of nog veel minder – voor staten als het gaat om het handelen van staten zelf tov elkaar. (Pragmatisme en eigenbelang zijn dan eerder of openlijker leidende principes)
En dan hebben we nog het volgende gegeven: hoe groter, zo niet catastrofaler, de gevolgen van iets kunnen zijn, des te kleiner het risico daarvan men aanvaardbaar acht. Daar zullen mensen zelf ook nog wel hun normen en waarden in mee willen laten wegen, maar hoe zwaar men die wil laten mee wegen als het gaat om massale oorlogsdoden in ten minste heel europa (mogelijk tientallen zo niet nog méér mensen die omkomen) ??

En dan is er óók nog het volgende: dat zónder ingrijpen mogelijk heel veel Oekraïners omkomen, maar dat mét ingrijpen zeker net zoveel Oekraïners omkomen – Rusland zal écht niet zomaar zijn verlies toegeven en zich erbij neerleggen; in dat geval lijkt me zelfs reëel dat Poetin en zijn leger zelfs eerst nog wat tactische kernwapens inzetten in Oekraïne, zelfs al zou dat een vorm van zelfmoord zijn. En dat in het laatste geval, als we zouden ingrijpen, er zelfs nog dus veel en veel meer mensen zouden kunnen omkomen, ook buiten Oekraïne.

Wat dat zegt dus over ons hooghouden van mensenrechten en onze moraliteit? Wel, dat die, zoals gezegd, op het wereldtoneel, als het gaat dus om handelen van staten, hoogstens in de kinderschoenen staan en zelfs dat vaak al niet. Het is onvoorstelbaar, gevoelsmatig gezien, en ongelooflijk triest, bij gebrek aan betere woorden.

De wereld (fysieke werkelijkheid) kan wel zonder digitaal, maar digitaal kan niet zonder de wereld (de fysieke werkelijkheid). [metaverse etc] .
Zo simpel kan het zijn om een grens te trekken tussen kunstmatig en werkelijk, ook al is diezelfde kunstmatigheid ook een werkelijk gegeven, zoals een spiegelbeeld óók werkelijk is, maar desalniettemin niet op dezelfde manier werkelijk is als het beeld wat het weerspiegelt

nav VPRO Tegenlicht