De blinddoek van vrouwe Justitia

Vrijdagoverpeinzing: gelijke gevallen gelijk behandelen. Strikt genomen, fundamenteel gezien, is geen enkel geval gelijk aan het andere. Zaken lijken, op het eerste en misschien wel zoveelste gezicht wel hefzelfde, maar zijn dat uiteindelijk niet. Het feit dat je zaken als zodanig van elkaar kunt onderscheiden, betekent al per definitie dat er verschillen zijn.

Bedoeld wordt met dat op zich prima uitgangspunt, dat gevallen die gelijk zijn voor zover de aanwezige verschillen er niet toe doen, dat die gelijk behandeld moeten worden. Daarmee komt dan meteen het toch complexe van zo’n eenvoudig rechtvaardigheidsbeginsel om de hoek kijken. Welke verschillen doen er toe en welke niet? Door voortschrijdende wetenschap, kennis, kunde en inzicht kunnen we tegenwoordig verschillen onderkennen, die vroeger helemaal niet werden gezien. Ook dat bepaalde verschillen aantoonbaar verschil maken, waar ook dat wederom vroeger helemaal niet onderkend werd, of zelfs niet onderkend kon worden.

Vanuit het oogpunt van genoegdoening voor diegenen die slachtoffer zijn van onrecht en/of ongeluk valt op zich dan wel te beargumenteren, dat veel meer nadruk wordt gelegd op de misdaad of overtreding zondermeer, zónder daarbij te betrekken hoe verschillend de achtergronden kunnen zijn van die misdaden of overtredingen, van het ervaren onrecht. Alleen dat punt dat gesproken kan worden van ‘ervaren onrecht’, ook dat maakt het meteen al weer subjectiever, complexer. Ook daarvoor geldt dat toename van kennis en begrip, mogelijkerwijs, in de loop van de tijd maatschappijbreed doorsijpelt op den duur en dat daarmee ook de noodzaak tot die mate van genoegdoening, zoals nu gangbaar is, ook dan minder wordt. Maar misschien is en blijft dat wel een utopie.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *